Dịch Covid-19 đang lan rộng trên phạm vi toàn thế giới, len vào mọi ngóc ngách của nền kinh tế và đời sống xã hội. Đã có rất nhiều doanh nghiệp rơi vào khủng hoảng và sẽ có nhiều doanh nghiệp phá sản. Tuy nhiên, nếu nhìn dưới góc độ khác, khó khăn do Covid-19 gây ra sẽ thúc đẩy doanh nghiệp phải thay đổi.
17 năm trước, đại dịch SARS cũng đã gây nên một cuộc suy thoái lớn. Một số doanh nghiệp đã sớm nhận ra sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng và nhanh chóng chuyển đổi mô hình kinh doanh, trong đó có Alibaba.
Năm 2003 khi dịch SARS hoành hành, các nhân viên của Alibaba phải tự cách ly và làm việc tại nhà 12 giờ một ngày. Đường dây nóng chăm sóc khách hàng của công ty được chuyển đến nhà của nhân viên trong khoảng thời gian cách ly. Trong khi đó, một nhóm gồm những người đứng đầu Alibaba tập trung tại căn hộ của Jack Ma để hoàn thành việc xây dựng trang web hướng tới khách hàng nhỏ lẻ – Taobao. Kết quả, ngày 10/05/2003, Alibaba đã ra mắt website thương mại điện tử Taobao.
Vào thời điểm đó, mọi người trên khắp đất nước đã nghỉ việc vì sợ nhiễm SARS. Sự kiện cách ly ấy chính là cơ hội cho các doanh nghiệp như Alibaba – khi người tiêu dùng Trung Quốc bị “mắc kẹt” tại nhà, họ bắt đầu chuyển sang sử dụng Internet để đặt hàng.
Trong cuốn sách “Alibaba: Ngôi nhà Jack Ma đã xây dựng” (Alibaba: The House That Jack Ma Built), tác giả Duncan Clark viết rằng sự bùng phát của SARS “đại diện cho bước ngoặt khi Internet nổi lên như một phương tiện đại chúng thực sự ở Trung Quốc” và “Quan trọng là đối với Alibaba, SARS đã thuyết phục hàng triệu người ngại ra ngoài, thử mua sắm trực tuyến”.
Alibaba đã hưởng lợi từ việc Internet trở nên vô cùng cần thiết trong kinh doanh khi dịch SARS bùng phát, vì các doanh nghiệp và người tiêu dùng đều bị thúc đẩy mua và bán hàng hóa trực tuyến. Taobao nhanh chóng trở thành đối thủ cạnh tranh chính của công ty Mỹ – eBay tại thị trường Trung Quốc. Jack Ma đã thu hút khách hàng khỏi eBay bằng cách cho phép người dùng mới được bán hàng hóa của họ trên Taobao miễn phí trong ba năm. Đến năm 2006, eBay đã quyết định rút lui khỏi thị trường Trung Quốc.
Ngày nay, Taobao có hơn 600 triệu người dùng hàng tháng và giúp Alibaba trở thành một trong những công ty thương mại điện tử lớn nhất thế giới, với doanh thu hàng năm hơn 56 tỷ đô la.
Sự tàn phá của virus Corona có thể làm thay đổi cách thức vận hành của các doanh nghiệp và cuối cùng là tái cấu trúc lại nhiều ngành kinh tế. Nhưng nếu nhìn theo hướng tích cực, có thể nói Covid-19 sẽ ‘‘chỉ’’cho chúng ta những cách tốt hơn để làm việc.
Làm việc từ xa đã nhen nhóm trở thành một xu hướng trong những năm gần đây, nhưng với sự lan rộng của dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp dù muốn dù không cũng bắt đầu thử nghiệm hoạt động này nhằm ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh. Một khi hình thức làm việc từ xa trở nên phổ biến, nhu cầu làm việc tại các văn phòng và tổ hợp công ty giảm dần. Những động thái hướng tới cắt giảm chi phí bất động sản ‘‘nhờ’’ virus Corona mà có thể được đẩy nhanh hơn. Các doanh nghiệp phải học cách đổi mới sản phẩm dịch vụ của mình cung cấp từ góc nhìn marketing 7P, 4C hay 4E, đổi mới cách thức cung cấp sản phẩm dịch vụ, thanh toán, quy trình, trải nghiệm khách hàng. Đổi mới cách truyền thông đối ngoại, làm CSR, truyền thông nội bộ…
Vậy doanh nghiệp của bạn nên làm gì để thích ứng với thời kỳ dịch bệnh Covid-19 và hậu dịch bệnh?